Nauka liter to bardzo ważny etap w życiu każdego malucha. Bez tego trudno mówić o dalszym rozwoju, ponieważ znajomość alfabetu umożliwia czytanie, pisanie i zdobywanie nowej wiedzy. Każdy rodzic pragnie, aby jego dziecko dobrze pisało i czytało. Kiedy jest odpowiedni moment na naukę alfabetu? Jak nauczyć dziecko alfabetu i sprawić, aby nauka przychodziła z łatwością i była przyjemnością?

Kiedy uczyć dziecko liter?

Każde dziecko rozwija się w swoim tempie, dlatego ciężko jednoznacznie stwierdzić, kiedy jest odpowiedni moment na naukę literek. Nie warto sugerować się tym, że młodszy o kilka miesięcy synek koleżanki już zna alfabet, a dziecko kuzynki napisało swoje imię. Nie każde dziecko musi w tym samym czasie wykazać zainteresowane nauką. Należy zaufać swojej intuicji, bacznie obserwować maluszka i wyłapać moment, kiedy będzie gotowe do nauki. Wymuszanie nigdy nie przyniesie niczego dobrego.

Warto co kilka tygodni próbować i podsuwać zabawki edukacyjne z alfabetem. Na pewno za którymś razem maluch zacznie się nimi interesować. Dobrym momentem na rozpoczęcie nauki będzie zainteresowanie dziecka i dopytywanie się, co oznacza dana litera lub próba pisania własnego imienia. To dobry moment, aby w przyjaznych i spokojnych warunkach zaznajamiać dziecko z alfabetem.

Najczęściej nauka pierwszych literek zaczyna się na etapie przedszkolnym. Cztero, pięciolatki poznają samogłoski, a dopiero w późniejszym etapie, najczęściej w grupie zerówkowej i w pierwszej klasie pozostałe litery. Aby ułatwić jednak proces nauki w przedszkolu, warto zapoznawać dziecko z literkami wcześniej, już w domu. Badania dowodzą, że dzieci, które od najmłodszych lat otoczone są grami i pomocami edukacyjnymi, wspomagającymi naukę liter, lepiej przyswajają wiedzę szkolną, a nauka czytania przychodzi im z łatwością i bez stresu. Bardzo ważne, aby wiedzę przekazywać stopniowo, nie zalewać dzieci potokiem nowych wiadomości. Dzięki tremu maluch nie poczuje się przytłoczony, a to może zniechęcić go do dalszej nauki.

Jak pomóc dziecku w nauce liter?

Nauka alfabetu nie jest łatwa i może sprawiać dziecku problemu. W procesie nauki bardzo ważna jest rola rodziców i opiekunów. To oni muszą zadbać, aby nauka nie kojarzyła się z czymś nieprzyjemnym. Nauka liter powinna odbywać się poprzez zabawę, dzięki temu dziecko szybko wchłonie przekazywaną wiedzę. Ważnym elementem, ułatwiającym naukę liter, jest codzienne czytanie dziecku. Czytanie bajek, wierszyków czy opowiadań powinno być codziennym rytuałem, który warto wdrażać od pierwszych miesięcy życia dziecka. Dziecko nie tylko słucha tego, co czyta dorosły, ale również obserwuje kształt liter, z czasem zaczyna rozumieć, że zapisane symbole mają jakieś znaczenie.

Czytanie ma również inne, ważne funkcje. Doskonale rozwija wyobraźnie, pomaga budować niesamowitą więź z rodzicami. W trakcie czytanie można się przytulać, to dobry sposób na wyciszenie i relaks. Tworzy również dobre nawyki na przyszłość. Dziecko, które miało kontakt z literaturą już od najmłodszych lat, pozostaje wierne książkom w dorosłym życiu.

Metody ułatwiające naukę literek

Nauka alfabetu powinna być dla dziecka przyjemnością, dlatego, aby ją uatrakcyjnić, warto wykorzystać dostępne na rynku pomoce. Dzieci w wieku 3-6 lat są niebywałe ciekawe otaczającego je świata i bardzo szybko przyswajają wiedzę. Warto wykorzystać ten czas i przez wspólną zabawę, przekazać dziecku potrzebne umiejętności. Dzieci łatwiej się uczą, gdy przekazywane treści podane są w ciekawej formie. Do nauki warto wykorzystać zainteresowania dziecka i przedmioty, które najbardziej lubi. Pomocne mogą być:

• Karty edukacyjne Alfabet – naukę liter uatrakcyjni zestaw, składający się z 288 kart edukacyjnych. W jego skład wchodzą karty do pisania po śladzie, wklejki z literami, karty wyszukiwania i memory, wklejki do zeszytu, klamerkowe karty oraz układanki. Zestaw na pewno zachwyci każde dziecko. Jest ciekawy, kolorowy, umożliwia zabawę i naukę na różne sposoby. Doskonale wspomaga percepcję wzrokową, ćwiczy pamięć, pobudza do myślenia. Karty można wykorzystać zarówno w domu, jak i na zajęciach w szkole czy przedszkolu.

• Magnesy – niemal każde dziecko kocha magnesy. To ciekawa forma zabawy i nauki. Magnesy w kształcie liter można przyczepić np. na lodówkę lub specjalną tablicę magnetyczną i w ten sposób poznawać litery. Maluch na pewno będzie zachwycony, gdy uda ułożyć mu się pierwsze słowo. Co ważne, dziecko może bawić się magnesami, gdy rodzice przygotowują posiłki.
• Piosenki edukacyjne – muzyka może pomóc w nauce. W sklepach lub w internecie można znaleźć piosenki, które pomagają poznać literki. To bardzo skuteczna, a zarazem przyjemna forma nauki. Maluszek może wyśpiewywać alfabet, tańczyć, rozwijać się ruchowo i intelektualnie. Piosenki czy rymowanie mają również dobry wpływ na pamięć, a to na pewno zaowocuje w szkole.
• Plansze z alfabetem – naukę ułatwią również plansze z literami, umieszczone w widocznym miejscu. Samo przyglądanie się literom bardzo dużo daje, dziecko zapamiętuje znaki graficzne, a przy pomocy rodziców uczy się je wymawiać.
• Gry edukacyjne – to kolejna przydatna forma nauki, która wspomaga naukę alfabetu, pisania i czytania. Gry dopasowane są do wieku i umiejętności dziecka, pozwalają w łatwy sposób poznać trudną sztukę pisania. Na początku dobre będą gry, w których maluch będzie musiał znaleźć jakąś literkę, potem zasady będą trudniejsze, np. trzeba będzie ułożyć wyraz lub wskazać samogłoski i spółgłoski.
• Klocki z literami – klocki to wspaniała zabawa, która działa na wyobraźnie, a jednocześnie ułatwia naukę. Za pomocą klocków można budować domki, zamki, samochody, co tylko podpowie wyobraźnia. Dzięki zabawie klockami, umieszczone na ich literki same wejdą do głowy. Za pomocą klocków można również układać pierwsze wyrazy. Kilkulatek na pewno będzie bardzo dumny, gdy ułoży z klocków swoje imię, napisze mama lub tata. Dziecko może bawić się samodzielnie, z rodzicami lub rodzeństwem. Wybór klocków edukacyjnych jest bardzo duży. Można wybrać zabawki plastykowe, drewniane, piankowe lub wykonane z innych materiałów.
• Alfabet Domino + Ja mam, Kto ma? – domino to znana gra dla dzieci, która świetnie sprawdzi się jako pomoc w nauce liter. Dobrym pomysłem będzie również zabawa w „Ja mam.. kto ma?” – gra składa się z 34 kart, przeznaczona jest dla grupy dzieci, dlatego z powodzeniem można wykorzystać ją w szkole lub przedszkolu.

• Ciastka w kształcie literek – ciekawą formą nauki są produkty spożywcze. W sklepach można kupić makaron, chrupki, herbatniki czy precelki w kształcie literek. Dziecko będzie zadowolone, gdy w mleku znajdzie literkę, od której zaczyna się jego imię.

Gdy dziecko jest nieco starsze i zna już podstawowe litery, można sięgnąć po elementarz. W dobrych książkach do nauki pisania każda literka ma swoją stronę, prezentowana jest w otoczeniu rzeczy, których nazwy zaczynają się na tę literę. To ciekawa forma dla dziecka, która ułatwia zapamiętywanie oraz pomaga ćwiczyć pisanie.

Gdzie uczyć dziecko alfabetu?

Nauka liter może odbywać się właściwie w każdym miejscu. W domu można wykorzystać dostępne pomoce, ale uczyć można się również na spacerze czy na wspólnych zakupach. Dobrym pomysłem jest pisanie patykiem na piasku, śniegu, kredą na chodniku, układanie kształtów liter z kamieni czy kasztanów. W sklepie rodzice mogą pokazywać dzieciom ulubione produkty i przy okazji uczyć literek. Można wymyślać nazwy przedmiotów, zwierząt lub postaci z bajek na daną literę. Możliwości jest bardzo dużo, liczy się kreatywność i pomysłowość. Trzeba też obserwować swoje dziecko i sprawdzać, która forma nauki jest dla niego najlepsza.

Jak widać, nauka literek, pisania i czytania nie musi być dla dziecka trudna i męcząca. Rodzice muszą pamiętać, aby nie zmuszać dziecka do nauki i nie traktować nauki jako przymusu. Na początku warto uczyć dziecko liter drukowanych, które są łatwiejsze do zapamiętania. Dopiero w późniejszym etapie, gdy maluch się z nimi oswoi, warto pokazywać literki pisane. Nauczanie powinno odbywać się niepostrzeżenie. Musi być wplatane w zabawę czy codzienne, wspólnie wykonywane czynności. Malucha nie można sadzać na krzesełko i powtarzać mu literek. Na to przyjdzie czas w szkole. Rodzic musi wykazać się cierpliwości i systematyczności, a to na pewno przyniesie efekty.