Jako rodzice powinniśmy zdawać sobie sprawę z tego, że nauka zegara może sprawiać niemałe trudności naszemu dziecku. Jest to wymagająca umiejętność ze względu ilość wiedzy jaką trzeba opanować przed przystąpieniem do nauki. Maluch powinien przede wszystkim rozumieć czym jest czas, mieć pewne pojęcie o cyfrach i liczbach oraz znać elementarne podstawy wiedzy matematycznej. Odpowiedzmy sobie więc na dwa najważniejsze pytania – kiedy i jak przystąpić do nauki zegara z naszym dzieckiem?

Nauka zegara – od czego zacząć?

Aby naszemu dziecku nauka zegara przychodziła bez większych problemów, powinniśmy zadbać o jego prawidłowy rozwój już od najmłodszych lat. Kiedy odczytywanie czasu na zegarze sprawia mu trudności, może to świadczyć o pewnych brakach w umiejętnościach matematycznych, ale również w rozwoju neurologicznym. Gdy o to zadbamy, to nauka będzie samą przyjemnością.

Pełne zasady posługiwania się zegarem, dzieci przyswajają zazwyczaj dopiero w wieku około ośmiu lat. Umiejętność ta jest na tyle trudna i skomplikowana, że mimo tego, iż znajduje się ona w obowiązkowej podstawie programowej w szkole, to zdarzają się dzieci, które w wieku 10 lat nadal nie potrafią swobodnie posługiwać się zegarkiem. Dlatego naukę godzin i zegara powinniśmy zacząć już wcześniej, pod warunkiem, że zrobimy to stopniowo oraz odpowiednio.

Naukę zacznijmy od wyjaśnienia dziecku sensu korzystania z zegarka, ponieważ musimy mieć na uwadze to, że czas jest dla naszego malucha pojęciem zupełnie abstrakcyjnym. Kolejnym ważnym elementem jest umiejętność liczenia do 60. Jest to wymagane, aby dziecko potrafiło policzyć od 1 do 60 we właściwej kolejności, żebyśmy mogli rozpocząć naukę zegarka. Warto również poćwiczyć liczenie co 5, ponieważ może to zdecydowanie pomoc naszemu dziecku w późniejszym etapie nauki.

Kiedy mamy już za sobą pojęcie czasu oraz opanowaną podstawową wiedzę o cyfrach i liczbach, możemy przejść do nauki z wykorzystaniem zegara. A więc jak się do tego przygotować?

Wybór odpowiedniego zegara

Aby nauka zegara przychodziła łatwo i przyjemnie, najważniejsze jest dobranie odpowiedniego zegara. Powinien być duży, wyrazisty oraz estetycznie wykonany. Ważne jest, aby zegar na tarczy miał zwykłe, wyraźne cyfry arabskie. Stosowanie takiego z symbolami rzymskimi, kropeczkami czy kreseczkami, może sprawić naszemu dziecku trudności w zrozumieniu i prowadzić do nieprawidłowych skojarzeń. Istotne jest, aby nasz zegar był przejrzysty i atrakcyjny dla dziecka, czyli możemy nabyć taki z kolorowymi cyframi i wskazówkami czy np. z motywem z ulubionej bajki naszego malucha.

Stwórz własny zegar do nauki

Wykonanie wspólnie z dzieckiem własnego zegara to świetny pomysł na rozpoczęcie nauki. Pozwala to nam na dowolność w wyborze kolorów i motywów oraz gwarantuje bardzo dobrze spędzony czas. Jest to bardzo proste zadanie, z którym poradzi sobie każdy. Możemy użyć do tego plastikowego talerzyka lub lepiej – sztywnego kartonu. Przydadzą się nam również nożyczki, flamastry, pinezka oraz coś do zabezpieczenia z tyłu np. korek od wina. Po wycięciu przychodzi pora na ozdobienie naszego własnoręcznie wykonanego zegara. Użyjemy do tego kolorowych flamastrów, żeby był jak najbardziej atrakcyjny dla naszego dziecka. Aby łatwiej było zapamiętać określone godziny, warto skojarzyć je z konkretnym wydarzeniem. Jeżeli zazwyczaj śniadanie jemy o godzinie 7:00 to obok tej właśnie godziny możemy wstawić np. symbol talerzyka, jeśli dziecko myje się o godzinie 20:00 to wstawiamy tam coś co kojarzy się z tą czynnością.

Jeśli już zaopatrzymy się w odpowiedni zegar lub wykonamy go samodzielnie, możemy przejść do nauki z jego wykorzystaniem.

Jak uczyć dziecko korzystania z zegara?

Nauka korzystania z zegara jest dla dziecka sporym wyzwaniem i wymaga wiele czasu. Najważniejsza jest cierpliwość i stosowanie się do kluczowych porad:

– Wybór odpowiedniego zegara – pierwsza i najważniejsza rzecz. Jeśli mamy to już za sobą, możemy przejść dalej.

– Wyjaśnienie podstawowych pojęć – jeszcze przed konkretną nauką obsługi zegarka, powinniśmy wyjaśnić naszemu maluchowi parę rzeczy związanych z zegarem i jego budową. Wytłumaczmy różnice pomiędzy dwoma wskazówkami – krótką wskazującą godzinę oraz długim minutnikiem. Warto również wyjaśnić fazy na jakie dzieli się dzień.

– Nauka godzin – Naukę najlepiej zacząć od pełnych godzin, ponieważ będzie to najprostsze do zrozumienia. Kierujemy wskazówkę godzinową na każdą liczbę po kolei, wypowiadamy ją głośno i prosimy, aby dziecko ją powtórzyło. Możemy poszczególne godziny powiązać z czynnościami jakie w tym czasie zazwyczaj wykonujemy. Np. „o godzinie siódmej jemy śniadanie”, „o godzinie dwudziestej idziemy się myć”. Dziecko w ten sposób łatwo zapamięta i skojarzy godziny z danymi aktywnościami.

Kiedy nasz maluch nauczy posługiwać się pełnymi godzinami, możemy przejść do niepełnych, czyli tych bardziej skomplikowanych. Warto w ramach ćwiczeń mówić dziecku ile zajmują nam nawet te najprostsze czynności. Kiedy idziemy do przedszkola, mówimy ile nam to zajęło czasu, jak długo bawiliśmy się na placu zabaw, jak długo jedliśmy obiad itp. Takie proste informacje utrwalają wiedzę oraz pozwalają na to, aby dziecko zaczęło orientować się w czasie.

Sposoby na naukę zegara

– Nauka zegara do druku – Karty edukacyjne są świetnym sposobem na naukę, ponieważ rozwijają również umiejętności czytania i pisania. Znajdziemy tu ćwiczenia takie jak dorysowywanie wskazówek w odpowiednim miejscu na zegarze lub zapisywanie zaznaczonych na zegarze godzin itp. Zestaw ten posiada karty dopasowane do różnego poziomu trudności, więc sprawdzi się u młodszych dzieci, jak i tych starszych.

Do nauki korzystania z zegarka możemy posługiwać się nie tylko kupionym lub własnoręcznie zrobionym zegarem, ale również zaopatrzyć się można w różnego rodzaju proste gry planszowe, puzzle lub książeczki ćwiczeniowe o tematyce związanej z nauką zegara. Istnieje także możliwość wymyślenia własnych zabaw, które posłużą nam do wspólnej i przyjemnej nauki. Mogą to być np. różne zagadki, zabawy połączone z aktywnością fizyczną, aby zadbać o rozwój ruchowy dziecka, czy też wspólne pieczenie ciasteczek i przyozdabianie ich lukrem, aby przypomniały zegar wskazujący konkretną godzinę. Możliwości jest naprawdę wiele i wszystko zależy jedynie od naszej kreatywności.